“ÖTEKİ YÜZ” Her ne kadar ilk bakışta sadece soyut bir kompozisyon ile karşılaştığımızı zannetsek bile Nehir Öven Karaböcek resminin temelini oluşturan lekenin yapısalcı tavrı üzerinde temellenen, yükselen, güçlü ve oldukça akademik bir çizgi ile sağlam desen anlayışını içinde barındıran, bütüncül anlamda birbirlerini destekleyerek kurgulanmış, soyut figüratif bir resim anlayışı ile karşılaşırız. İçsel değişiminin farkındalığını en üst boyutta yaşayarak yansıttığı resimlerinin yanı sıra bulunduğu çevreye ve topluma ait değişimleri, genel anlamda toplumda yaşanan güncel birçok olayı da sentezleyerek, eserlerinde etkili bir biçimde yansıtmıştır. Kendi kimliğini ortaya koyma çabasından çok, kendi ile barışıklığının bir ifadesi, kendisi ile bir konuşma-sohbet ediminin biçimlendirilmesi olarak görülen “oto-portre” nin yanı sıra yakın çevresindeki insanlara ait portrelerde de bu sohbete dair sürecin bir “an”ı, bu sohbetlerin izdüşümü, adeta bir yansıması olarak görülen portre çalışmaları da oldukça etkili çalışmalardır. Ayrıca yakinen tanınmışlığın dışında, rastlantısal ya da her hangi bir öykünün içinde yer alan portrelerin varlıklarından da bahsetmemiz mümkündür açıkçası. Arkadaşları, öğrencileri, çocuklar herhangi bir film karesindeki portreler vb. Tek bir cinsiyetin mağduriyetinden bahsetmekten daha ziyade güçsüz olanın, her bakımdan –yani fiziki ya da maddi olarak güçlü olan tarafından gerçekleştirilen “mağduriyet”, özellikle sanatçının duyarlı olduğu bir konu haline gelir. Çocuk istismarı, mafya, tefeci gibi toplumda baskı unsuru yaratma eğilimindeki kişiler tarafından mağdur edilenler, resimlerinde biçimleniverir. Süreç içerisinde “kadın” ve gördüğü “şiddet” ağır basarak, özellikle sanatçının son dönem resimlerinde öne çıkan değinmelerindendir. Herhangi bir öykü durumu olmaksızın, soyut mekân tasarımlarının etkinliği içerisinde bir ya da birden fazla kadın suretinden bahsetmek mümkün bu resimlerde. Tanıdığı kişilere ait portrelerde daha çok çizgi ile başlanan suret, boya ile tamamlanırken, bu kadın portreleri ise tamamlanmadan yer yer eksik bırakılmış, bitmemiş, tamamlanmamış ya da tam tersi eksiltilmiş, silinmiş, süreç içerisinde yok olmuş izlenimini bizde uyandıran bir biçimlendirme ile var olur, resim yüzeyinde. Aslında var olan bir şeyin yok olması, ortadan kaybolması bağlamında -koparılmış, ayırılmış, yok edilmiş, izlenimi uyandıran portrelerdir. Bu da sanatçının kadın üzerinde yaşanan “tarifi mümkün olmayan şiddetin” sadece fiziksel değil aynı zamanda “psikolojik şiddetin” yaşandığının ispatını, tuval üzerine yansıtma biçimidir. Bir nevi portrelerin bize bakan tarafından çok “öteki yüzünü” yansıtma kaygısı taşır sanatçı… Görünmeyen, göremediğimiz, görmediğimiz, görmek istemediğimiz bir tarafı bize hissettirme eğilimindedir. Bu resimlerde bir ya da birden fazla kadın portrelerinden bahsedebiliriz. Poz vermekten öte herhangi bir “an”ları beyan edilmeye çalışılmıştır bu kadınların. Zaman zaman birbirlerine bile bakmaktan sakınan bu kadınların yaşadığı utanç duygusunu görmek mümkün… Bize de bakmazlar açıkçası… Sanki bir suç işlemiş gibi gözlerini bizden, kendilerinden kaçıran kadınlarla karşılaşıveririz. Resmin sınırlı alanında hangi köşeye sığınsam edasıyla dolaşan gözler, bir anda kalıverirler sanatçının fırça darbesi ile tuval yüzeyinin herhangi bir yerinde… Güçlüymüş gibi görünmek istemesi yanında bilgisinin, inancının, kudretinin görülmesi, güzelliğinin görülmesinden daha önemlidir bu kadınlar için… Çizgisel ifade ediliş biçimleri ile ete kemiğe bürünen suretlerinde zaman zaman bulunduğu soyut mekânla bir olma halini yansıttıkları gibi zaman zaman da sadece boşluktaki hayali görüntüsünden ibaretmiş gibi bir izlenim yaratırlar. Bu da kadının mutsuzluğunun, umutsuzluğunun ve hatta acı çekişinin toplum tarafından görülmeyen “öteki yüzün”, yaşadığı sorunların ve baskının fark edilmediğine açık bir göndermedir. Soyut mekân olgusu bu düşüncenin eleştirel bir yaklaşımı neticesinde ortaya çıkar, gerçekte mekân soyutlanmaz, soyutlanan toplumdur bu resimlerde… Sanatçının etkili ve güçlü akademik deseniçizgisi, bu kadın portreleri ile karakteristik bir forma bürünerek, biçimsel anlatımında başrol oyuncusudur. Boya ile bütünleşen çizgi, ete kemiğe büründüğünde bile etkisini kaybetmeyerek, yüzey üzerinde hâkimiyetini güçlü kılar. Ne kadar geniş yüzeylere yayılmış ne kadar şiddetli olsa bile seçilen renkler genellikle ifadeyi güçlendirecek bir araçtır. Etkili bir biçimde tuval üzerinde var olan “eller-el” sadece bir uzuv olmaktan daha çok portreyi tamamlayan, belli belirsiz olsa bile anlatımı güçlendiren güçlü bir biçim, belki de portrenin kendisidir, son tahlilde. 
 
Dr. Ferhunde Algaç Meriç Şubat 2023 Alsancak